• 19-11-2020

Hoe stop je financieel misbruik van ouderen?

Een ouder echtpaar dat opeens de huur niet meer kan betalen. Een opa bij wie kostbare spullen zijn verdwenen. We horen het steeds vaker. De plegers zijn vaak familie, mantelzorgers of zorgpersoneel en bijna altijd is er sprake van een mate van afhankelijkheid. We noemen dit financieel misbruik van ouderen en het komt helaas veel voor. In Nederland zijn jaarlijks ruim 30.000 ouderen slachtoffer van financieel misbruik. Hoog tijd om dit een halt toe te roepen. In een serie van vier artikelen gaat Veilig Thuis ZHZ in op wat financieel misbruik inhoudt, wat signalen van financieel misbruik zijn, welke stappen je kunt zetten als het jou of een naaste overkomt en, heel belangrijk, wat je kunt doen om financieel misbruik te voorkomen.

Wanneer kom je in actie

Financieel misbruik raakt een oudere, maar vaak ook de mensen om hen heen. Familieleden bijvoorbeeld die het vertrouwen in elkaar verliezen, waardoor trieste situaties ontstaan met grote gevolgen. Daarom is het zo belangrijk al in een vroeg stadium stappen te ondernemen om het misbruik te stoppen. Gerda Thiele, procescoördinator bij Veilig Thuis, vertelt: “Als iemand ons belt om advies, dan luisteren we vooral naar het verhaal en proberen we te achterhalen wat er werkelijk gebeurt. Welke feiten er echt zijn. Iemand kan anoniem bellen voor advies. Als het tot een melding komt, dan beoordelen we die melding en zoeken meteen contact met het sociaal team in een gemeente om het misbruik zo snel mogelijk te stoppen.” In zo’n team is onder andere het maatschappelijk werk in een gemeente vertegenwoordigd. Zij gaan, zoals ze dat noemen: eropaf om het onderwerp met het slachtoffer bespreekbaar te maken.

Wat gebeurt er vervolgens?

In een recent geval dat zich in deze regio heeft voorgedaan, had een oudere man met dementie opeens een nieuwe kennis. De maatschappelijk werker die bij deze man thuiskwam ontdekte dat deze kennis de beschikking had gekregen over de bankpas van de man en grote uitgaven deed: “Wij zijn vervolgens in overleg gegaan met beschermingsbewind en zo is gezorgd dat meneer onder beschermingsbewind werd gesteld, dat de sloten op zijn deuren werden vervangen en dat hij veilig thuis kon blijven wonen zolang dat voor hem mogelijk was. Beschermingsbewind zorgt er vervolgens voor dat iemands financiën worden beheerd, zodat plegers niet meer bij het geld van een oudere kunnen komen”. Hanneke Huurman van Beschermingsbewindkantoor Nederland, gevestigd in Zwijndrecht, zegt hierover: “Het is een beslissing die door de kantonrechter wordt genomen, dus iemand is echt juridisch beschermd. Wordt beschermingsbewind ingezet, dan hoef je als oudere niet meer zelf op te treden, dat doen wij. Wij zorgen dat de oudere genoeg geld krijgt om van te leven, maar er kunnen geen rare transacties meer worden gedaan. Dat biedt een oudere die dit overkomt veel houvast.”

Wat kun je doen

Als je een vermoeden hebt van financieel misbruik en je wilt advies, dan kun je dus bij het sociaal (wijk)team in je gemeente terecht, of bijvoorbeeld bij de huisarts van de oudere. Zij hebben de kennis in huis om te adviseren en in gesprek te gaan met een oudere, of om beschermingsbewind in te schakelen. Ook kan bij Veilig Thuis, hét aanspreekpunt als het gaat om financieel misbruik en ander huiselijk geweld, anoniem advies worden ingewonnen. Kijk hiervoor op www.veiligthuiszuidhollandzuid.nl, of bel 0800-2000, want alleen samen kunnen we financieel misbruik stoppen.